نمایش آثار برگزیده، برپایی نشست‌ها و کارگاه‌های این دوره در سینما فلسطین تهران بود و اکران‌های مردمی و بخش‌های استانی این رویداد همزمان در سراسر کشور برگزار شد.
در این دوره بیش از ۳هزار و ۴۰۰ اثر برای رقابت به دبیرخانه در موضوعات مختلف ارسال شده بود.
با بسته شدن پرونده این دوره، پرسش‌هایی درباره اثرگذاری این جشنواره وجود دارد که حمید صالحی، دبیر اجرایی جشنواره فیلم عمار به آن‌ها پاسخ می‌دهد.
مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

وجه تمایز جشنواره فیلم عمار نسبت به دیگر جشنواره‌های فیلم که در طول سال برگزار می‌شود چیست؟
جشنواره مردمی فیلم عمار یک وجه سینمایی دارد و یک وجه مردمی. این جشنواره می‌خواهد به سینمای ایران کمک تا سازمان تماشای سینمای ایران تصحیح و تکمیل شود و دیگر اینکه در سازمان تولید سینمای ایران اثرگذار باشد و نسل جدید فیلمسازان را تربیت کند. وجه تمایز دیگر آن، وجه رسانه‌ای‌اش است که محدود به قشر و سینمای خاصی نمی‌شود و از همان ابتدا که با ایده اکران مردمی شکل گرفت در راستای تصحیح مخاطب‌یابی و تکمیل پازل سینمای ایران قدم برداشت. جشنواره عمار در نظام رسانه‌ای کشور، نقص می‌دید و روی رفع آن تمرکز کرد اینکه مردم اقلیم‌های مختلف را در ویترین جشنواره‌ای خودش بازنمایی کند.

آیا در این ۱۳دوره به اهدافی که مد نظر داشتید، رسیده‌اید؟
در سازمان تماشای سینمای ایران قدم‌های خوبی برداشته شده، سینماهای سیار در سراسر کشور به ویژه در مناطق محروم فعال شده‌اند و امنیت نمایش فیلم‌ها هم در پخش سیار حفظ می‌شود. در سال‌های اخیر فروش میلیاردی آثار در بخش اکران‌های مردمی عمار توانسته مخاطبی که سینمارو نبوده است را پوشش دهد، نمونه‌های موفقی همچون «منطقه پرواز ممنوع»، «بیست و سه نفر»، «موقعیت مهدی»، «هناس»، «منصور» و «لوپتو» فروش‌های بسیار خوبی در اکران مردمی داشته و توانسته‌اند به مخاطب‌یابی برای سینمای انقلاب اسلامی کمک کنند.

یعنی این فیلم‌ها در اکران‌های سیار و مردمی، بلیت‌فروشی مستقیم داشته‌اند؟
برخی از اکران‌ها به صورت رایگان بوده ولی در سال‌های اخیر، بحث بلیت‌فروشی جدی گرفته شده است. اکران‌های مردمی ابتدا با بلیت‌فروشی اختیاری شروع شد یعنی هر کسی به میزان دلخواهش پول خرید بلیت می‌داد ولی به تازگی مخاطبان برای تماشای فیلم‌ها در ساختاری غیر از گیشه رسمی، بلیت می‌خرند. در واقع این طرح، خلأ فقدان سالن‌های سینما در برخی از مناطق کشور را با امکانات محلی (مساجد، مدارس، دانشگاه‌ها و آمفی تئاترها) و سینمای سیار پر کرده است. اکران‌های مردمی آثار مستند به صورت رایگان پخش می‌شود ولی برای اکران فیلم‌های سینمایی روی پرده، بلیت‌فروشی می‌شود.
پلتفرم «عماریار» هم دیگر روش اکران فیلم‌هاست که فیلم‌های راه یافته به مرحله نهایی این دوره از جشنواره را نمایش می‌دهد. این بستر هم با شعار «با خانواده فیلم ببینید» در شبکه نمایش خانگی مهیا شده است.

پلتفرم عماریار قرار است چه خلأهایی را پر کند؟
خلأ آثاری با محتواهای همسو با انقلاب اسلامی که در پلتفرم‌های دیگر نمی‌بینیم یا به آن‌ها ضریب نمی‌دهند. مردم می‌توانند اشتراک سامانه «عماریار» را بخرند و محتواهای خانوادگی و سالم را ببینند. بخش آموزشی این سامانه هم شامل دوره‌های فیلم‌سازی و مسائل مربوط به تربیت فرزندان می‌شود. جای خالی این پلتفرم در جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی وجود داشت که «عماریار» به همین منظور راه‌اندازی شد.

شاخص‌ترین و جدیدترین برنامه و سریال این پلتفرم چیست؟
هنوز به مرحله تولید سریال نرسیدیم ولی در آینده، سریال‌سازی داریم ولی اکنون فیلم‌های مستند راه‌یافته به جشنواره و فیلم‌های سینمایی که وارد شبکه نمایش خانگی شده‌اند در این سامانه، نمایش داده می‌شوند. «عماریار» بازوی جشنواره عمار است و فیلمسازان از درآمدهای حاصل از فروش آثارشان در این سامانه بهره‌مند می‌شوند.

درباره جوایز و حمایت‌های مردمی جشنواره هم توضیحاتی بفرمایید.
جوایز مردمی بخشی است که می‌تواند به تولید آثار جهت بدهد از این منظر که بسیاری از فیلمسازان بر این باورند که سینمای ایران، فقر سوژه دارد. جشنواره عمار قرار است خلأ فقر سوژه را پر کند تا مردم مسائل خودشان را در قاب سیما و پرده سینما ببینند. جشنواره عمار، ویترینی برای نمایش مسائل واقعی جامعه است و مردم پس از اینکه موضوع دلخواهشان را ثبت می‌کنند می‌توانند حمایت مادی و معنوی از فیلمسازان داشته باشند از جمله حمایت‌های مادی، باغ‌داری بوده که عواید حاصل از فروش محصول یک سالش را به کسی اهدا کرد که درباره مشکلات باغ‌داری و کشاورزی، اثری بسازد. تشکل‌های مردمی هم می‌توانند جایزه مالی بگذارند و تولید اثری متناسب با دغدغه‌هایشان سفارش دهند. امسال هم روی این بخش سرمایه‌گذاری ویژه کردیم تا برای فیلمسازان جبهه فرهنگی انقلاب، ایجاد انگیزه شود و در مسیر تهیه‌کنندگی آثار مردمی هم قدم برداریم. نهادهای دولتی و شبه‌دولتی هم می‌توانند در بخش جایزه مردمی مشارکت کنند چون جشنواره عمار خودش را متعلق به مردم می‌داند. حتی از سوی نهادهای مختلف پیشنهاد داشتیم جوایز موضوعی را در کنار جایزه اصلی جشنواره عمار قرار دهید. البته تمرکز ما در بخش جوایز مردمی بیشتر روی تشکل‌های مردمی و اشخاص حقیقی است.

بودجه این جشنواره از کجا تأمین می‌شود؟
جشنواره عمار ذیل مؤسسه جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی فعالیت می‌کند. جمعیت ستاد جشنواره که در طول سال فعالیت می‌کنند شامل ۲۰ نفر می‌شود که در ایام جشنواره به ۳۴ نفر می‌رسد بنابراین ستاد جشنواره، سازمانی عریض و طویل نیست. نکته مهم این است که فعالیت‌های خارج از تهران جشنواره کاملاً به صورت خودجوش و مردمی انجام می‌شود و یک ریال به اکران‌کننده‌های شهرستان‌ها پرداخت نمی‌شود. تمام اکران‌ها به صورت داوطلبانه است و افتتاحیه و اختتامیه جشنواره که امسال در ۱۳ نقطه کشور برگزار شد، هزینه‌ای برای ستاد نداشته و با مشارکت‌های مردمی و خیریه‌ای انجام شده است. اگر قرار بود جشنواره عمار با هزینه دولتی در تهران برگزار شود، پس از ۱۳دوره به این رشد نمی‌رسید. رمز ماندگاری جشنواره عمار، مردمی بودن آن است.

خبرنگار: زهره کهندل